Lenfoma nedir?
Bu, vücudun lenfatik sisteminin enfeksiyonla savaşan hücreleri olan lenfositlerin kanseridir. Lenfatik sistem, enfeksiyonla savaşan hücreleri üreten ve depolayan vücudun her yerinde bulunan organlardan oluşur. Lenfoma hastalarında lenfositler anormal hale gelir ve kontrolsüz bir şekilde çoğalır. Bu hücreler vücudun farklı bölgelerine yayılabilir. Genellikle anormal hücreler, lenf düğümleri adı verilen küçük, fasulye şeklindeki organlarda toplanır. Bu da lenf düğümlerinin şişmesine neden olur. Farklı lenfoma türleri vardır. Bazıları çok yavaş büyürken, diğerleri çok daha hızlı büyür. Bazen, hastalar yavaş büyüyen bir lenfoma türüyle başlar, ancak daha sonra bu tür hızlı büyüyen bir türe dönüşür.
Lenfomanın belirtileri nelerdir?
İlk belirti genellikle 1 veya daha fazla büyük, şişmiş lenf düğümüdür. Bunlar deri altında hissedilebilir, ancak genellikle ağrılı değildir. Genellikle boyun, kasık, koltuk altı veya midede bulunurlar.
Vücudun daha derinlerinde bulunan lenf düğümleri de şişebilir ve semptomlara neden olabilir. Örneğin, akciğerlerin çevresindeki şişmiş lenf düğümleri öksürüğe veya nefes almada zorluğa neden olabilir.
Lenfomanın diğer semptomları şunlardır:
Ateş
Kilo kaybı
Giysilerinizi ıslatan gece terlemeleri
Tüm bu semptomlar lenfoma olmayan durumlardan da kaynaklanabilir. Ancak bu semptomlara sahipseniz, doktorunuza bildirin.
Lenfoma için bir test var mı?
Evet. Doktorunuz muayene yapacak ve semptomlarınızı soracaktır. Aşağıdakiler dahil başka testler de isteyebilirler:
Lenf düğümü biyopsisi – Doktor, şişmiş lenf düğümlerinden birini çıkarır. Lenfoma hücrelerinin olup olmadığını görmek için mikroskop altında incelenir.
Kemik iliği biyopsisi – Doktor, iğne kullanarak bazı kemiklerin merkezinde bulunan süngerimsi doku olan kemik iliğinden küçük bir örnek alır. Örnek daha sonra mikroskop altında incelenerek lenfoma olup olmadığına bakılır.
Diğer biyopsi – Bazı durumlarda, lenfoma olup olmadığını kontrol etmek için diğer anormal dokulardan küçük bir örnek alınır.
BT taraması, PET taraması veya diğer görüntüleme testleri – Bunlar vücudun iç kısmının görüntülerini oluşturur ve anormal büyümeleri gösterebilir.
Lenfoma evrelemesi nedir?
Bu, doktorların lenfomanın lenfatik sistemde veya vücutta ne kadar yayıldığını belirleme yöntemidir.
Sizin için doğru tedavi, kısmen lenfomanızın evresine bağlıdır. Tedaviniz ayrıca lenfoma türünüze, yaşınıza ve diğer sağlık sorunlarınıza da bağlıdır.
Lenfoma nasıl tedavi edilir?
Doktorlar farklı şekillerde tedavi edebilir. Bazı türleri olan kişiler hemen tedavi edilir. Ancak yavaş büyüyen ve semptomlara neden olmayan lenfoması olan kişiler genellikle ilk başta tedaviye ihtiyaç duymaz.
Lenfoma hastaları genellikle aşağıdaki tedavilerden bir veya daha fazlasını alırlar:
Kemoterapi – Kanser hücrelerini öldüren veya büyümelerini durduran ilaçlardır.
İmmünoterapi – Lenfoma hücrelerine saldırarak kanser hücrelerini öldüren ilaçlardır.
Radyasyon tedavisi – Bu tedavi kanser hücrelerini öldürür.
Kemik iliği nakli (aynı zamanda “kök hücre nakli” olarak da bilinir) – Bu tedavi, kemoterapi veya radyasyonla öldürülen kemik iliğindeki hücreleri yeniler.
Tedavi sonrası ne olur?
Lenfomanın tekrarlaması olup olmadığını görmek için düzenli aralıklarla kontrol edileceksiniz. Düzenli takip, doktorunuzla görüşmek ve muayene olmak gibi işlemleri içerir. Bazen doktorunuz kan testleri veya görüntüleme testleri de yapabilir.
Yukarıda listelenen semptomlara dikkat edin. Bu semptomların ortaya çıkması, kanserin tekrarlamış olabileceği anlamına gelebilir. Herhangi bir semptomunuz varsa doktorunuza bildirin.
Lenfoma tekrar ortaya çıkarsa ne olur?
Daha fazla kemoterapi, immünoterapi, radyasyon veya kemik iliği nakli yapılabilir.
Başka ne yapmalıyım?
Muayene ve testlerle ilgili doktorunuzun tüm talimatlarına uyun. Tedavi sırasında yaşadığınız yan etkiler veya sorunlar hakkında doktorunuzla konuşmanız da önemlidir.
Prof. Dr. Eylem ELİAÇIK
KSÜ Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Hematoloji Bilim Dalı